Dolegliwości bólowe, które pojawiają się same z siebie niejednokrotnie są efektem kompensacji. Często ich przyczyna leży w innym (nieraz zupełnie niespodziewanym przez pacjenta) obszarze ciała. Mogą być efektem przebytego wcześniej urazu lub operacji, sztywności czy ograniczenia ruchu, postawy czy mechaniki ciała, uprawianej dyscypliny sportu czy wzorca ruchowego.

W tym przypadku badanie obejmuje:

• • Szczegółowy wywiad. W kontekście tego, że przyczyna może leżeć zupełnie gdzieś indziej niż miejsce występowania bólu oprócz pytań o obecne dolegliwości (sposób pojawienia się, czynniki wpływające, itp.)  zawiera również takie o przebyte (wszystkie) urazy i zabiegi, inne dolegliwości bólowe, dolegliwości z innych układów, typ pracy czy aktywność. Warto przed wizytą przemyśleć wyżej wymienione tematy i się do niej przygotować.
  • Ocenę wizualną postawy. Dobrze mieć ze sobą krótkie spodenki i w przypadku Pań niekrępującą bieliznę (np. sportowy top)
  • Badanie ruchomości, testy elastyczności, badanie palpacyjne, testy kliniczne. Może to dotyczyć również innych obszarów niż bolesna okolica.
  • Ocenę badań obrazowych (jeżeli Pacjent takie posiada). Warto zabrać ze sobą wszelkie wcześniej wykonywane badania.

Podczas pierwszej wizyty Pacjent poddawany jest również próbnej terapii i dostaje instruktaż dotyczący ćwiczeń, modyfikacji czynników mających wpływ na dolegliwości, czasami (jeśli to potrzebne) skierowanie na konsultację z innym specjalistą.

Na pierwszej wizycie wspólnie z Pacjentem ustalam cel i plan terapii. W przypadku dolegliwości bólowych najczęściej jest to kilka sesji z częstotliwością raz w tygodniu. W tym czasie chcemy zmniejszyć dolegliwości bólowe i nauczyć pacjenta autoterapii w obrębie najbardziej istotnych obszarów ciała. Później można przejść do spotkań kontrolnych ze znacznie mniejszą częstotliwością.

W przypadku urazu lub zabiegu kwestią priorytetową jest zapewnienie prawidłowego przebiegu procesu gojenia tkanek. Wywiad koncentruje się głównie na okolicznościach urazu czy przyczynach operacji. Bardzo istotne jest to, żeby zabrać ze sobą dokumentację medyczną dotyczącą urazu czy operacji (badania obrazowe wraz z opisami, skierowanie na rehabilitację, wypis ze szpitala, itd.)

Badanie kliniczne ma na celu ocenę czy stan w jakim trafia do nas pacjent jest typowy dla czasu, który upłynął od urazu czy zabiegu. Powinno się mieć ze sobą strój, umożliwiający badanie urażonej / operowanej okolicy.

Po badaniu pacjent poddawany jest terapii. Istotną częścią wizyty jest instruktaż. Pacjent jest informowany o tym jak obchodzić się ze stawem po urazie czy operacji (zaopatrzenie ortopedyczne – jakie, dlaczego, jak  długo?), jakie objawy mieszczą się w granicach normy, a jakie wymagają pilnej konsultacji lekarskiej, oraz jakie ćwiczenia powinien wykonywać na danym etapie rehabilitacji.

Plan terapii dopasowany jest do procesu gojenia tkanek, dlatego zależy od tego jaka struktura i w jakim stopniu została uszkodzona lub jakiej operacji poddany został pacjent. Osobiście prowadzę pacjentów do uzyskania pełnego zakresu ruchu i swobodnego codziennego funkcjonowania (w zależności od urazu/zabiegu od 4 do ok 12 tygodni) z częstotliwością do dwóch razy w tygodniu. Jeżeli Pacjent planuje wracać do dyscyplin sportowych wymagających specjalnego przygotowania po tym czasie przekazuję Go w ręce trenera.

Często spotykam się ze stwierdzeniem, że fizjoterapia musi boleć czy, że jak nie boli to nie działa. W konsekwencji prowadzi to do tego, że Pacjenci pomimo odczuwanego dużego dyskomfortu nie informują o tym, bo zakładają, że tak ma po prostu być.

Oczywiście są metody i koncepcje, w których stosuje się intensywne i wywołujące dyskomfort techniki (taką metodą jest między innymi Manipulacja Powięzi). W przypadku stosowania takich metod Pacjent jest o tym uprzedzany, a w przypadku wątpliwości, złego znoszenia danej techniki, czy niskiego progu bólu proponuje się inną metodę pracy.

Należy pamiętać, że dyskomfort, który może pojawiać się w trakcie terapii nie powinien być efektem używania dużej siły, a zwiększonej wrażliwości tkanki. Technika powinna być stosowana w taki sposób, aby nie wchodzić w dolegliwości wywołujące obronne napięcie (innymi słowy, jeżeli nawet pojawia się dyskomfort to taki, który Pacjent jest w stanie bez większego problemu wytrzymać pozostając w rozluźnieniu), a wyjątkowo wrażliwym Pacjentom możemy zaproponować techniki zupełnie bezobjawowe.

Warto na bieżąco informować terapeutę o tym co czujemy w trakcie pracy i jak nasze wrażenia się zmieniają.

Jedną z metod, której założenia wykorzystuję diagnozując klinicznie i planując terapię jest pochodząca z Francji metoda Łańcuchów Mięśniowych i stawowych G.D.S. Jej głównym założeniem jest odnalezienie i rozwiązanie przyczyn problemu oraz zrozumienie objawów pacjenta, które niejednokrotnie znajdują się w zupełnie innym miejscu niż występujące dolegliwości. Dlatego ogromną wagę przywiązuję do szczegółowego wywiadu i diagnostyki klinicznej.

Terapia jest planowana indywidualnie i uwzględnia nie tylko tryb życia Pacjenta (codzienne aktywności, wykonywany zawód, upodobania czy sposób spędzania wolnego czasu), ale również czynniki psychologiczne i osobowościowe. Pomaga też wskazać, w jakim kierunku rozszerzyć diagnostykę, lub do jakiego specjalisty się udać. Praca manualna w tej metodzie jest delikatna, nieinwazyjna i bezpieczna. Opiera się na delikatnej terapii manualnej tkanek miękkich. Techniki, które wykorzystuję to między innymi techniki energii mięśniowej, rozluźnianie mięśniowo – powięziowe, punkty spustowe, aktywne rozluźnianie (czyli praca na przegrodach międzymięśniowych) czy masaż głęboki.

Ćwiczenia, które zadaję angażują pacjenta w terapię – są ukierunkowane na pogłębienie świadomości ciała i reedukację wzorców ruchowych. Staram się je dobierać tak, aby dało się je wykonywać podczas pracy, albo w krótkich przerwach między codziennymi obowiązkami.

Drugą często stosowaną przeze mnie metodą jest manipulacja powięzi według Stecco. Metoda ta jest bardzo efektywna, ale technika pracy jest intensywna i wywołuje dyskomfort, dlatego nie jest dla każdego. Świetnie sprawdza się u Pacjentów, którzy w wywiadzie zgłaszają dolegliwości w kilku częściach ciała i ze strony różnych układów, mają w historii wiele urazów czy zabiegów operacyjnych. Sposób prowadzenia wywiadu i badania zgodnie z założeniami metody pomaga określić co jest przyczyną problemu, oraz podjąć decyzję od czego zacząć pracę z Pacjntem.